Общественно-политическая интернет-газета

Киин былаас баҕатын утары барар кыаллыа дуо? Саха сирин, туох да омуна суох туллар тутааҕа, эргийэр киинэ буолбут "АЛРОСА" хампаанньа тула уочараттаах, көһүтүллүбүт "туура тутааһын" иккис түһүмэҕэ саҕаланна.

Норуот дьокутаата, СӨ судаарыстыбаннай унитарнай хайа-геологическэй тэрилтэтин "Якутскгеология" генеральнай дириэктэрэ Александр Морозкин "АЛРОСА" хампаанньаҕа быһаччы сыһыаннаах киһи этэринэн, алмаас хостуур хампаанньаны приватизациялыыр үлэ кимэн киириитэ саҕаламмыта сыл буолбут. "Билигин эрэ долгуна үөһээ - дьон көрүүтүгэр таҕыста", - диир.

Александр Павлович президент уонна правительство өрөспүүбүлүкэ "баарын-суоҕун" олохтоохтук туруулаһа сылдьалларын этэр.

А.П.Морозкин Саха сиригэр 1975 сыллаахтан "АЛРОСА" өссө "Якуталмаз" эрдэҕиттэн 2007 сылга диэри үлэлээбитэ. Инженер-наладчигынан саҕалаан баран баараҕай хампаанньа 1-кы вице-президенигэр диэри үүммүтэ. Онон алмаас хостуур салаа иһин-таһын барытын билэр киһини кытары кэпсэтэн көрүөҕүҥ. Тугу этэр эбитий?

- Александр Павлович, АЛРОСА курдук атылыы хампаанньа аан дойдуга баар дуо? Кинилэр сайдыбыт историялара хайдаҕый? Баҕар, хайаан да кэтэх бас билиигэ эрэ бардаҕына сатанара буолаарай?

- АЛРОСА курдук национальнай, социальнай эбээһинэстээх, эппиэтинэстээх хампаанньа аан дойдуга биир да суох. Алмаас хампаанньалара чыыста бары - чааһынай хампаанньалар. Чааһынай хампаанньалар АЛРОСА курдук систиэмэлээхтик социальнай эйгэҕэ хаһан да көмөлөспөттөр. Арай, улахан саахал, ыксаллаах быһыы-майгы таҕыстаҕына биир кэмнээх көмөлөрү эрэ оҥороллор. Аан дойду уопута оннук.

- АЛРОСА приватизациятын туһунан туо санаалааххын?

- 90-с сылларга ыытыллыбыт приватизация суолунан баран, хампаанньаны билигин атыылыыры букатын утарабын. Саха сирин салалтата эмиэ итинник санаалаах. Тоҕо диэтэххэ, өрөспүүбүлүкэҕэ нолуок киллэрэрин таһынан, АЛРОСА социальнай сайдыы программатын ылынан, өрөспүүбүлүкэҕэ туох да улахан кээмэйдэммэт көмөнү оҥорор. Онтубутун барытын туора сотон кэбистэхпитинэ, кырдьык, иэдэйэбит.

Өрөспүүбүлүкэ олоҕо-дьаһаҕа АЛРОСАттан быһаччы тутулуктаах кэмигэр хампаанньаны атыылыыр букатын сыыһа! Урут "Якуталмаз" бүтүннүү федеральнай бас билиигэ да баар эрдэҕинэ, Саха сиригэр социальнай эппиэтинэстээх этэ. Суол-иис, дьыссаат, балыыһа, оскуола тутуутугар, үлэ миэстэтин таһаарарга үлэлиир улуустарыгар, бүтүн Саха сирин экономиката, социальнай эйгэтэ сайдарыгар аналлаах туспа программа ылынан олохтоох салалтаны кытары дуогабардаһан үлэлээбитэ. Ити үгэс АЛРОСАҕа, "Якуталмаз" утумнааччыта буоларын быһыытынан, эмиэ сүктэриллибитэ. АЛРОСА оннооҕор ылбыт барыһын туохха туттарыгар тиийэ өрөспүүбүлүкэ салалтатын кытары сүбэлэһэрэ.

- АЛРОСА аһылларыгар дьокутааттар сөбүлэстэхххит...

- Өйдүүр этибит, хампаанньа аһыллан баран, приватизацияланыахтааҕын. Ол гынан баран, аһыллан баран сыл быысаһан бүтүннүү атыылана охсуоҕун билигин да, онно да утарбыппыт. Сокуоҥҥа "РФ да, СӨ да правительствотыгар 25%+1-дии акцияттан итэҕэһэ суох бырыһыан булгуччу хаалыахтаах" диэн ол иһин киллэрбиппит. Арассыыйа правительствота Саха сирэ АЛРОСАттан киирэр көмөтө суох сатамматын өйдүүр. Биллэн турар, хампаанньаны атыылаһа сатыыр эргимтэлэр билигин улаханнык кимэн киирэн эрэллэр. Араас албаһы, ньыманы барытын тутталлар, туттуохтара да турдаҕа. Маннык "кэтэх оонньуу" барбыта сыл буолла.

- Биһиги дьоммут онно бэлэмнэр дуо?

- Президент уонна правительство быһыыны-майгыны барытын билэн-көрөн олороллор. Олус кыраҕатык, мындырдык дьаһаннахха - сокуоҥҥа суруллубут АЛРОСА акциятын тутан хаалыахпыт. Билигин туох баар кэпсэтиини ыытарга 25%+1 бырыһыаммыт ыйылла сылдьар.

- Ил Түмэн сессиятыгар хаһан да сылдьыбат бэйэтэ, АЛРОСА урукку президенэ Сергей Выборнов бэс ыйынааҕы сессияҕа кэлэ сырытта. Тоҕо? АЛРОСА приватизацияланан эрэригэр интэриэстээх буолан кэлэ сырытта дуо?

- Суох-суох, Выборнов сессияҕа кэлбитэ ону кытары сибээһэ суох. Кырдьык этэбин. Өрөспүүбүлүкэ дьылҕатыгар суолталаах сокуон ылылларыгар, Төрүт сокуоҥҥа уларыйыы киирэригэр дьокутааттар кэлиилэрин үчүгэйдик хааччыйдахпыт.

- Аан дойдуга алмаас сырьтун биэрэр дойдулар улаханнык сайдыбаттар. Арай, Австралия эрэ бэйэтин сирин баайыттан аһаан-таҥнан, сайдан олорор. Холобур, ити Анголаны ылан көрүөҕүҥ.

- Анголаҕа алмаас хостонуута наар криминальнай аҥаардаах этэ. Төһө хостоноро, ханна барара, төһө үп киирэрэ хаһан да аһаҕастык отчуоттаммата. АЛРОСА Анголаҕа Катокаҕа алмаас хостуур. Ангола правительствотын кытары аһаҕас сөбүлэҥ түһэрсэн, туох баар үлэтин барытын аһаҕастык отчуоттуур. Ол иһин "хааннаах таас" Катокаҕа суох буолла. Билигин Ангола правительствота аһаҕастык үлэлиир барыстааҕын билэн, туох баар сирин баайын хостуур хампаанньалары кытары "дьэҥкир" сөбүлэҥ түһэрсэн эрэр.

- Саха сиригэр сир баайын хостуур тэрилтэлэр бары социальнай эбээһинэстээхтэр дуо?

- Оннук эрэ буоллаҕына сатанар. "Сургутнефтегаз", "Мечел", "Полюс" бары өрөспүүбүлүкэни кытары социальнай эйгэҕэ бииргэ үлэлиир дуогабардаахтар. Президеммит Егор Борисов ити өттүгэр улахан үлэни ыытар.

- Александр Павлович, хоруйдарыҥ иһин махтал.

Тэттиктик:

Морозкин А.П. - Ил Түмэн III-IV ыҥырыылаах мунньаҕын дьокутаата, Томмот быыбардыыр уокуруга. Кемеровскай уобалас Темиртау куоратыгар 1948 с. ахсынньы 5 күнүгэр төрөөбүт.

Үөрэҕэ - 1971 с. Томскайдааҕы политехническай институкка инженер-электромеханик идэтигэр үөрэммит. 2000 с. экономическай наука кандидата буолбут.

1971 - 1975 сс. – Ангарскайдааҕы электромеханическэй собуокка - маастар, ыст.маастар, учаастак начальнигын солбуйааччыта.

1975 - 1985 сс. – «Сибцветметавтоматика» НПХ Мииринэйдээҕи управлениетын ыст. инженер-наладчига, лаборатория начальнига.

1986 - 1992 сс. – «Сибцветметавтоматика» НПХ Удачнайдааҕы управлениетын начальнига, "Якуталмаз" трест «Якуталмазавтоматика» управляющайа.

1992 - 1993 сс. – Мииринэй куорат норуодунай дьокутааттарын Сүбэтин бэрэстээтэлэ.

1993 - 1997 с. – Мииринэй оруйуонун дьаһалтатын баһылыгын бастакы солбуйааччыта.

1997 с. – АЛРОСА АХ «Алмазавтоматика» трестын управляющайа.

1998 - 2002 сс. – АЛРОСА АХ транспорка, материальнай-техническэй хааччыллыытыгар уонна эргиэҥҥэ вице-президенэ.

2002- 2005 сс. – АЛРОСА бастакы вице-президенэ- ситэриилээх дириэктэрэ;

2005- 2007 сс. – АЛРОСА вице-президенэ;

2007 - 2008 сс. – «Атомредметзолото»ААО, «Техснабэкспорт» ААО кылаабынай инженерин солбуйааччыта.

2008 с. - «Эльконский горно-металлургический комбинат» САО генеральнай дириэктэрэ.

2009 - 2011 сс. - Ил Түмэн бэрэстээтэлин бастакы солбуйааччыта.

2011 сылтан "Якутскгеология" генеральнай дириэктэрэ .

«Саха сирин норуотун хаһаайыстыбатын бочуоттаах үлэһитэ» албан ааттаах, Анаабыр, Аллайыаха, Аллараа Халыма улуустарын бочуоттаах олохтооҕо. 2006 сыллаахха РФ правительствотын бириэмийэтин лауреата буолбута, 2012 сыллаахха РФ Федеральнай мунньаҕын бочуоттаах грамотатынан наҕараадаламмыта.

http://aartyk.ru/sobitiya/item/1220-kiin-bylaas-baҕatyn-utarar-kyallya-duo?-il-tүmen-dokutaata-aleksandr-morozkin-alrosa-atyytyn-tuһunan-sanaata

2012-06-18 21:06:47

Всего просмотров: 2674